Historia kamieniołomu
Już w średniowieczu kamień wapienny i nefelinit (bazalt) były eksploatowane i wykorzystywane przez miejscową ludność w celach budowlanych. Najstarszy kamieniołom wapienia i nefelinitu na Górze Św. Anny pochodzi z 1830 r. Największa eksploatacja nefelinitu miała miejsce w otoczeniu klasztoru franciszkanów. Nieopodal kaplicy św. Rafała w obecnej Grocie Lurdzkiej, Tomasz Spruch otworzył w 1849 r. kamieniołom. Od 1864 r. nefelinit eksploatowali bracia Goedecke, właściciele majątku w Żyrowej. Kolejne kamieniołomy nefelinitu i wapienia zostały założone przez Glińskiego w 1867 r. I rodzinę Mulków 1876 r. W tym okresie franciszkanie próbowali zatrzymać dalszą eksploatację, ponieważ zagrażała ona murom klasztoru. W roku 1899 kurii wrocławskiej udało się odkupić kamieniołomy, które działały w najbliższym sąsiedztwie klasztoru, tym samym zatrzymując eksploatację nefelinitu.
Produkcja wapiennicza na skalę przemysłową rozwinęła się na przełomie XVIII i XIX w. Wydobywaną skałę częściowo wypalano na miejscu i sprzedawano w postaci wapna, jak również dowożono kolejką do portu rzecznego w Zdzieszowicach.
Dzięki odsłonięciom powstałym w wyniku eksploatacji wapieni i nefelinitów Góra Św. Anny była wielokrotnie obiektem badań geologicznych. Wyniki tych badań przyczyniły się do objęcia stożka tufu wulkanicznego ochroną prawną przez niemieckich geologów. W 1957 r. układ skał ze stożkiem tufu wulkanicznego, ponownie objęto ochroną prawną w formie pomnik przyrody.
W 1971 r. w części dawnego kamieniołomu nefelinitu i wapienia, utworzony został rezerwat przyrody pod nazwą "Góra Św. Anny".