Erozja, transport, sedymentacja
Znajdujesz się w miejscu, gdzie woda opadając z dużą prędkością z wyżej znajdującej się stalowej rury, uderza w skały powodując ich wymywanie. Podobne zjawisko można zaobserwować przy wodospadzie. Woda przelewając się przez próg skalny powoduje jego ścieranie, co prowadzi do erozji wstecznej i jego cofania. Wspomniana stalowa rura została zamontowana w celu zatrzymania erozji zbocza.
Obserwując to miejsce spostrzeżesz gradacje materiału: od dużych głazów znajdujących się zaraz przy ścianie skalnej, poprzez mniejsze transportowane przez wodę do najdrobniejszego materiału znajdującego się na końcu “zbiornika sedymentacyjnego”.
Na ilustracji przedstawiono trzy etapy tworzenia się osadu.
W pierwszym etapie wietrzejący nefelinit, w wyniku pochyłości zbocza jest transportowany grawitacyjnie do podstawy ściany. Pojawiająca się okresowo woda opadowa transportuje materiał skalny w dół, jednocześnie obrabiając go mechanicznie.
W ostatnim etapie, na terenie o niewielkim nachyleniu strumień traci energię i następuje sedymentacja materiału. Na odcinku około 25-30m frakcja materiału znacząco maleje.
Z procesami erozji, transportu i sedymentacji mamy do czynienia w każdym środowisku.
Główne procesy, które towarzyszą powstawaniu skał osadowych to:
Erozja - naturalne zjawisko mechanicznego niszczenia powierzchni skorupy ziemskiej, zarówno skał, jak i gleby poprzez różne czynniki zewnętrzne.
Transport - przemieszczanie się materiału za pomocą siły grawitacji (np. ze stoku). Wietrzejące skały mogą być również transportowane rzeką, gdzie poddawane są obróbce mechanicznej.
Sedymentacja - jest procesem osadzania się materiału w środowisku wodnym. Ze zjawiskiem tym najczęściej mamy do czynienia wtedy, kiedy woda w rzece traci swoją prędkość. Dochodzi wówczas do zrzucania materiału skalnego. Dzięki procesowi sedymentacji możesz oglądać potężne pokłady skał osadowych.